Οι νέες διατάξεις που θα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του νομοσχεδίου για τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, "συζητήθηκαν" στο άτυπο υπουργικό συμβούλιο. Η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου, παρουσίασε (τις είχε έτοιμες και κανείς δεν είχε το δικαίωμα να διαφωνήσει!) τις αλλαγές που επίκειται να συμβούν στα ιδρύματα της χώρας. Πιο συγκεκριμένα:
Βασική η σχολή και όχι το τμήμα
Προκειμένου να ενισχυθεί η διεπιστημονικότητα και να αρθούν οι στεγανές προσεγγίσεις των μονοθεματικών τμημάτων, καθίσταται ως βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα σε κάθε ίδρυμα, η σχολή. Οι σχολές θα διοικούνται από τον κοσμήτορα-διευθυντή, την κοσμητεία-διεύθυνση της σχολής και τη γενική συνέλευση. Η κοσμητεία-διεύθυνση θα αποτελείται από τον κοσμήτορα, τους διευθυντές των προγραμμάτων σπουδών της σχολής και έναν εκλεγμένο εκπρόσωπο των φοιτητών.
Ακόμα, οι διευθυντές των προγραμμάτων σπουδών θα εκλέγονται από τα μέλη της συνέλευσης του οικείου προγράμματος σπουδών.
Η διοίκηση των σχολών
Το μοντέλο διοίκησης αλλάζει αφού καθιερώνονται συμβούλια των Ιδρυμάτων που αποτελούνται από πανεπιστημιακούς, του ιδίου ιδρύματος, αλλά και προσωπικότητες εκτός αυτού, οι οποίες εκλέγουν τον πρύτανη μετά από πρόσκληση διεθνούς ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις θα θεσπιστεί το Συμβούλιο Ιδρύματος, αξιοποιώντας εμπειρίες και πρακτικές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, που θα συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στον απογαλακτισμό των ΑΕΙ από το υπουργείο Παιδείας.
Το Συμβούλιο κάθε ιδρύματος αποτελείται από 7 καθηγητές, εκλεγμένους για τετραετή θητεία από τους καθηγητές του ιδρύματος, 7 εξωτερικά μέλη που επιλέγονται για τετραετή θητεία από τους εκλεγμένους καθηγητές του Συμβουλίου και ένα φοιτητή εκλεγμένο από ενιαίο ψηφοδέλτιο με ετήσια θητεία, με καθολική ψηφοφορία των ενεργών φοιτητών του τμήματος.
Ενιαία τα μεταπτυχιακά
Για την οργάνωση των μεταπτυχιακών και διδακτορικών προγραμμάτων σπουδών τα ιδρύματα συστήνουν μεταπτυχιακή σχολή. Για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων διά βίου μάθησης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τα ιδρύματα συστήνουν σχολή διά βίου μάθησης ή και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Οι σχολές αυτές θα οργανώνονται και διοικούνται με διακριτό τρόπο. Τα ΑΕΙ θα μπορούν να οργανώνουν μονοετείς και διετείς σπουδές με τρόπο που ορίζει το κάθε ίδρυμα.
Αξιολόγηση Εκπαιδευτικών
Προτείνεται η απλοποίηση του εσωτερικού συστήματος των ΑΕΙ στο πλαίσιο της διεθνούς πρακτικής, με τη θέσπιση τριών ακαδημαϊκών βαθμίδων. Το διδακτικό και ερευνητικό έργο στα ΑΕΙ ασκείται από καθηγητές, οι οποίοι διακρίνονται σε καθηγητές, αναπληρωτές καθηγητές και επίκουρους καθηγητές
Οι καθηγητές και αναπληρωτές εκλέγονται ως μόνιμοι. Τα ΑΕΙ δύνανται επίσης να αναθέτουν τη διδασκαλία μαθημάτων σε εντεταλμένους διδασκαλίας με ατομικές, ανανεώσιμες, συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, πλήρους απασχόλησης, διάρκειας ενός ως τριών ακαδημαϊκών ετών και με ανώτατο συνολικό όριο τα πέντε έτη.
Κύκλοι σπουδών
Οι σπουδές στην ανώτατη εκπαίδευση οργανώνονται στους τρεις κύκλους του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης. Ο πρώτος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση ενός προγράμματος σπουδών και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες. Ένα έτος αντιστοιχεί τουλάχιστον σε 60 μονάδες.
Ένα ίδρυμα μπορεί να οργανώνει και προγράμματα σύντομου κύκλου σπουδών, ως μέρος του πρώτου κύκλου σπουδών ή συνδεδεμένα με αυτόν, που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε 60 και κατά ανώτατο όριο σε 120 και οδηγούν στην απονομή διπλώματος σύντομου κύκλου.
Ο δεύτερος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε 60 και κατά μέγιστο σε 120.
Ο τρίτος κύκλος είναι οι διδακτορικές σπουδές. Μπορεί να περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 καθώς και την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής.
Σπουδές εξ αποστάσεως
Θα υπάρχει η δυνατότητα στα ιδρύματα να οργανώνουν και να προσφέρουν προγράμματα σπουδών, ως αποτέλεσμα συνεργασίας των σχολών τους ή σε συνεργασία με άλλα ιδρύματα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και σε ξένη γλώσσα, καθώς και ειδικά προγράμματα διά βίου μάθησης, με παραδοσιακές μορφές και εξ αποστάσεως.
Χρηματοδότηση
Όσον αφορά στη χρηματοδότηση, αυτή κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες και διακρίνεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση τον αριθμό των ενεργών φοιτητών που εγγράφονται σε αυτό και το κόστος σπουδών ανά φοιτητή. Το υπόλοιπο κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση τους δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων και σύμφωνα με τον βαθμό επίτευξης των στόχων που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ της πολιτείας και των ιδρυμάτων.
Τέρμα οι αιώνιοι φοιτητές
Η φοιτητική ιδιότητα διατηρείται με την εγγραφή των φοιτητών σε κάθε εξάμηνο και χάνεται σε περίπτωση μη εγγραφής σε δύο συνεχόμενα εξάμηνα. Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται δύνανται να εγγράφονται με καθεστώς μερικής φοίτησης. Μετά το ν + 2 για φοιτητές πλήρους φοίτησης και μετά το 2ν για φοιτητές μερικής φοίτησης, οι όροι και οι προϋποθέσεις για διατήρηση της φοιτητικής ιδιότητας θα ορίζονται από τα ιδρύματα.
Οι εκπρόσωποι των φοιτητών στα όργανα διοίκησης των ιδρυμάτων εκλέγονται από ενιαίο ψηφοδέλτιο με άμεση, καθολική, ταξινομική και μυστική ψηφοφορία από το σύνολο των ενεργών φοιτητών.
Φοιτητικά δάνεια
Με υπουργική απόφαση ορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση άτοκων δανείων σε φοιτητές ή σε ορισμένες άλλες κατηγορίες φοιτητών, από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου και δυνατότητα τμηματικής αποπληρωμής του δανείου μετά την έναρξη απασχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος.
Ακαδημαϊκό άσυλο
Όσον αφορά το ακαδημαϊκό άσυλο, θα υπάρχουν διατάξεις που θα αναφέρονται στην πλήρη και πιστή εγγύηση της επιστημονικής ελευθερίας και της ελευθερίας της έκφρασης μέσα στα ΑΕΙ, ενώ απομακρυνόμαστε από το μοντέλο χωροταξικού ορισμού και επιστροφή στις ρίζες του ασύλου